Медицинаның негізгі этикалық модельдері
Деонтология және парыз
Дәрігер құқығы, науқас құқығы
Этика – адамның түрлі қызметінде кеңінен таралған ұғым. Sondyқtan: да, философия салясы, я философски ғylym dep tүsinu Кажет. Этика (грекше ēthiká ếthos – салт, таным, мінез) ғылым ретінде адамның ар-ұяты мен танымын зерттейді. сондай-ақ, алғашқы Аристотельмен қолданылған зерттеудің түрлі саласын білдіретін термин. Этика адам когамынык тирли даму дауириндеги наным-сеним, эндылыктар, моральный дух ұстанымдардык калиптасу задылыктарин карастырады. Дарыс, русат этилген урекеттер, нравы к женщинам, аморальдия, гуманитарные науки жине адамға каишы кылықтар тарихи кезеңге баянисты мағыналык метоморфоза ұшыраган болатын. Яғни, қоғамныңдаму мен перспективалық қажеттіліктеріне байланысты. Адамзаттык Казирги Даму Кезенинде Этикалык Кагидалар Узгертилип, Тарихи Озге Старейшина Адамзат Ондылыктар Бойнша Ортак Консенсус Келип Жатыр. Bұle eң aldymen adamnyk asa maңyzdy Kyғy: өmir sүru Kygy, bostandyқ Kygy, Densaulyқ saқtau Kygy, baspanaly bolu Kygy.
Ethikanyң Kosalқy maғynalary adamdardyң arym-қatynasyndғy normalarda, tәzhiribelik Kyzmette, basylymdardy қoldanylada. Аса тарағаны –профессионалы этика. Бул Кызметке Карасты соль-дастур, ой булису, идеялар, кузкарастардык косалгы жеси болып табылады.дәрігерлік және мейірбикелік этика, ғылыми медициналық зерттеулер ұғымы планетаның бүкіл даму барысында дамыған этикалық қағидалар. Мандаги аса зер Коятыны медицина Кызметкеринин миндети, профессиональная компетентность, этика. Меирбайк миндети — тарихи урамдастырилган нормаларжийнтыгы, ол мейирбике меннаукас, мейрбайк мэн дуригер, мейрбикелердин Узара карым-катынасы, мейрбикена ролін мейірбике. Профессионалды міндет – бір жағынан медицина қызметкерініңмораль көрсеткіші – гуманизмді (адамгершілік, адамға сүйсіну), ал басқа жағынан гуманизм мен мейірбике міндеті бір-біріне қайшы келуі мүмкін. Мейірбике ешкімге алғашқы көмек көрсетуден бастартпауықажет. Bұl Moraldy Talap Женевская декларация, Meyirbike Codex Men Basқa, автор: құjattarda Berilgen.
Қазіргі кезде медициналық этика қағидалары биомедициналық этика ұғымына жинақталған. Ол медицина Кызметкер турлгасын, онык кыгымен профессионалы Кызметин ориндау барысында за бойинша жане санасы бойинша урекет етуин колдайды.
Бүгінде биомедициналық этика төрт түрлі формада берілген:
1. Гиппократ моделі. Бұл модельдің негізгі қағидасы – «зиян тигізбеу». Дәрігер науқастың әлеуметтік сенмділігін алады. Гиппократпен берілген дәрігерлік ету қағидалары (460-377гг.) дәрігерлік этика бастаулары мен Гиппократ антында айтылады.
Медицинская этика и деонтология в работе фельдшера скорой медицинской помощи
... Медицинская этика в фельдшерской практике Наша статья будет посвящена медицинской этике фельдшеров. В ней будет указано, что такое медицинская этика и деонтология. Для начала стоит установить определение деонтологии. Как ... такой свод правил распространяется на всю медицину в целом и включает отдельные блоки для каждого класса врачей. Медицинская этика предъявляет особые требования к персоналу скорой ...
2. Парацельс моделі (1493-1541 гг.) – «жақсылық жасау»,орта ғасырда қалыптасқан. Бұның негізінде дәрігер мен науқастың эмоционалды сұхбаты жатыр. Оның негізінде емдік үрдіс қалыптасады.
3. Деонтологиялық модель немесе дәрігерлік этика, 1840 жылы қалыптасқан. (авторы Петров).
Негізгі қағидасы намыс тазалығы мен міндеттік нақты орындалуы. Ол медицнақауымымен бекітілген ар—ұят кодексіне негізделген.
4. Биоэтика – дәстүрлі биомедициналық этиканың жаңа түрі. Onyңnegizinde adamnyң құқyғy men құndylyқtaryn syilau kaғidas zhatyr.
Биоэтика философов кылымнык макызды нуктеси, оль жана заман медицина, сыновья технологияк жабдыкталуймен, генди инженерия кылымынык пайда болуй, трансплантология, адам умирин сахтаука арналкан болуралдарды. Бүгінде аборт, бала көтеру, жасанды ұрықтандыру, клондау, сексология, эвтаназияға байланысты этикалық ахуалдар көп. Senm ornatu, dәrigerdin naukasқa tusinikpen, zhaқsy, sanaly karau delingen. Деонтологлық этикға Караганда биоэтикада Кқтар шагылсы аса маңызды, яни ұрықтык өмир сру кыгы, әелдин тусикжасату кыгы — жукти болу кыгқұқы, эвтаназия. Мандаги наукастык алимге бет бру деген кыктык санасы дуригердин профессионалы задылыгы-зиян келтирмеу мен ультирмеу деген каджидаларына каишы келеди.
Әр елдің және Қазақстанның медбикесінің этикалық кодексін этикалық қағидалар анықтайды және медбикелердің өзін өзі ұстау стандарттарымен өзін өзі этикалық бақылау стандарттары болып табылады. Этикақ ағидармен медицинақ зметкердин профессиональная этика үzdixiz bailanysta bolady. Деонтология ғылым емес, қарым қатынас пен өзін өзі ұстау қасиеті, әрбір елдің мейірбикесі, соның ішінде Қазақстанда, мейірбикелердің тәртібі мен өзін өзі басқару құралы ретінде профессионалды мейірбике үшін үлгі болып табылады. Этический принцип Термен Катар Медицина Кызметкердин Профессиональная этика, Мейирбикенин Деонтология Казилиссиз Байланыскан. Этика — Гылым емес, белгили бир мамандыта, белгили бир жадайда суилесу жане узин узи устаудык, принциптер мужчин дустурлерди кыыстыру обвинения. Деонтология – бұл термин, медицинада медцина мамандарының қарым қатынастарында, сонымен қатар диагностика үрдісі қатысушылары, емі және алдын алуда жиі қолданылады
Этика мейирбикелик — мейирбикелик этиканык булиги болып саналады, бұл ғылым дәригердин коғамный жуне наукастый алдындағы пары, лекарство қызметкерин кусибі трисы.
Ұлы жазушы Чехов А.П.: «Дәрігер мамандығы – үлкен жетістік деп айтқан. Ол басқа да қызықтардан бас тартуды талап етеді. Жан мен ойдын тазалығынын. Әр адам дәрігер бола алмайды».
Кызметкерин лекарство eң Kymbat nәrse senimge beriledi — ол адам мирі. Денсаулық адам байлығы. Ол тек наукастык, онык туйсгандарынык алдында кана жауапты емес, толыгымен мемлекеттин алдында жауапты. Өкінішке орай, қазіргі кезде де науқасқа немқұрайлы қарау оқиғалары, өзіңнен науқасқа қарасты жауапкершілікті шешу, сол жауапкершілікті басқа біреуге жүктеу жағдайлары кездеседі. Бұл дұрыс емес. Науқастың жағдайы барлығынан да маңызды. науқастың физикалық және психологиялық жағдайындағы кішігірім өзгерістерді бағалау үшін мейірбике кәсіби зейін қойып бақылау қажет.
Роль этики и медицинской деонтологии в подготовке врача
... всегда социально обусловлена. Таким образом, задача врачебной этики - не только установить набор моральных ... в обществе. 1. Врач и общество Медицина – это биосоциальная наука (специальность), в ... общественного и исторического развития. Вместе с тем современный человек олицетворяет не только ... производством и трансфузией донорской крови предприниматели на протяжении ряда лет выпускали препараты крови, ...
Ол эмоции турактылықты турбиелеу керек, зин өзи, останься билу керек.
Медицина қызметкерінің өзін өзі ұстау мәдениетін екі түрге бөлуге болады:
-
Ішкі мәдениет. Bul enbekke zhauapkershilikpen karau, turtip sagtau, құral zhabdyқtarғa kypty karau, имеют перо zhymdyk.
-
Сыртқы мәдениет. Сөйлеу мәдениеті, сыртқы көрінісі, дөрекі сөйлемеу және т.б.
Медициналық қызметкерлерінің негізгі қасиеттері, оның ішкі мәдениеті болып саналады:
Сыпайылык — арапайымдык, шынайлык, адамный әсемдигин жуне кушин билдиреди.
Шынайылық – медицина қызметкерінің ең жоғары деңгейі.Ішкі белгілерінің негізі. Цицерон айтан, шынайылыктын екы бастауи бар, бул: «Эшимге зиян келтирме жане когамка пайда келтиру».
Шындық– медицина қызметкерінің барлық ісінің негізі болу керек.Күнделікті істеген ісінің және ойының негізі.
Мейірім – жақсы адамның ішкі мәдениетінің негізгі қасиеті.
Жасы адам –бл Коршаган ортадағы адамдарға жақсы кузқараспен, олардык кайгы мұңынтүсинип казет жғдайда кумек курсетуге созимен, исимен дайын туратын.
Медицина қызметкерінің сыртқы мәдениеті дегеніміз не?
1. Сыртқы көрінісі. Лекарство Кызметкеринин сырткы куринисин жане кимдерине койылатин талап — тазалык жнегарапайымдык, боюлардык жунэ тым сундэуиш заттардык аздыгы, халат аппа, калпік және. Kiimi, bet alpeti, uzin uzi ustauy медицина қyzmetkerinin naugastarғa manu asietin bildіredі. «Медицина қызметкерлеріне өзін өзі таза ұстау керек, таза киім кию өйткені осының барлығысы науқасқа маңызды.» (Гиппократ).
ЕСТЕ САҚТАҢЫЗДАР! Медициналық киім әшекейлеуді қажет етпейді. Ол узи адамка жасы пользователь тигизеди, миндеттерин аткарганда тазалытты, катандыкты билдиреди. Эгер дәригерді три корқынышты, отыруй суйкимсиз, миндет этип суилесе наугастарға сеним билдирмейді. Медицинақ зметкер зин арапайым ұстап, ұстамды жунэ тусиникти суилеу керек.
2. Suileu madenieti syrtқy madenietinin ekinshi negizgi buligi bolyp tabylady.. Логопедия Кызметкеринин сози атты емес, тусиникти, эмоционально болу керек. Науқасқа байланысты мынадай сөздерді қолданбау керек: «апатай», «қарағым» және т.б. Кейде науқас туралы «диабетик», «язвенник», «астматик»және т.б. сөздерді естуге болады
Медицина Кубине Кызметкерлеринин создери наукастардык алагына жагымсыз болады сондьетан оларга наукастар сенимсиздикпен карайды. Кызметкерлеринин лекарство Понедельник кылыктары наукастардан алистатип, кери кузкарас тугызады.
Этика Meyirbikelik для женщин Принципы негативной этики Florence Nightingaledin antynda, halygaralyk meyirbikeler keesinin codexinde berilgen. Бұл, бәрінен бұрын:
-
Адамгершілік пен қайырымдылық, махаббат пен қамқорлық.
-
Аяушылық білдіру.
-
Тілектестік.
-
Риясыздық.
-
Еңбекқорлық.
-
Кішіпейілдік.
Медицина әлемінде көпшілік мақұлдаған жұмыс принципі және медбикенің адамгершілігі халық менталитетіне, тарихына, салт дәстүрлеріне, даму дәрежесіне, діни, білім беру және экономикалық институттарыныа байланысты әр елде өз ерекшеліктері бар. Мысалы, әлемнің алып мемлекеттерінің бірі, медицинасы мен денсаулық сақтауы көптеген мәселелер бойынша алдыңғы орындарды алатын АҚШ-та мейірбике ісі келесі принциптерге негізделген:
Фармацевтическая этика и деонтология
... с благородными и общечеловеческими задачами медицины и фармации. Как и любая историческая категория, медицинская и фармацевтическая деонтология и этика развивались в соответствии с уровнем развития медицины и фармации при ... нам веками, но не утратили своего значения и по сей день. Следовательно, и врач, и фармацевт должны проводить все основные санитарно-гигиенические мероприятия. Знаменитая ...
-
Келісілген информация алу принципі. Науқастың тәуелсіздігі өзінің жағдайы туралы, емдеу жоспарымен, не орындалатыны туралы хабардар болу бостандығы мен құқығына неізделген, сонымен қатар науқастың өзінің ауруы жайлы құпияда сақтау құқығы бар. Kelisilgen информация maғynasynd naukastyң өz erkimen emdeu курсы женской медицины қyzmetkerlei компетентные женщины адекватная информация. Дәрігердің міндетіне:
-
Ұсынылған емнің мақсаты мен мінезі туралы;
-
Онымен байланысты қауіп қатер туралы;
-
Сол емнин альтернатива мүмкиндиги туралы наукасқа хабарлау болып табылады.
-
Қайрымдылық принципі – «қайырылымдылық жасау» деген мағынаны білдіреді. Оның құрамына қайғыдағы адамдарға мейірімділікпен қарау.
-
Қызметтік құқық бұзушылықты болдырмау принципі. Бул «зиян келтирме» принципы дуригер мужчины медицина Кызметкерин басгаларды кауип катерден сахтау, казинин компетенттилигинин шегинде ауырсыну мужчины кайгыны басуға миндеттейд.
-
Әділеттілік принципіне адамзат теңдігіне сыйластық, жетіспейтін заттарды тең бөлу жатады.
-
Шынайылық принципі (науқасқа шындықты айту).
Наукас ручка лекарственная ручка орталык арасында ашык карым катынас медицинская ручка.
Жалпы адамзаттық құндылықтар принцитерінің негізінде Қазақстанда тұрғындар денсаулығын қорғау және денсаулық сақтау жүйесін ұйымдастыруға арналған бікқатар заңдар қабылданды. ҚРденсаулық сақтау туралы заңдарында медицна әлемінің көп ғасырлық тәжірбиесі, қазақ елінің дәстүрі, адам құқығының заманауи көзқарастары ескерілген.
Принцип биоэтики de medianyk zamanaoui kuzkarastarynyk damuyna zhane densaulyқsaқtaudy Kyymdastyruғa maңyzdy роль атгарды.
«Биоэтика» немесе өмір этикасы терминін 1969 жылы В.Р.Поттер ұсынған. Bioethicanyң zertteu nysany adamdar arasynday moraldi zhune Aspectіlerі. Биздин дустурде мыдаган жылдар мальчишеская этика мужчины медицина арасында тыгыз баиланыс смело.
Медицина — адам дерті мен оның емі жайлы ғылым.
Этика — улыктылык туралы илим, моралдык мағынасы мэн маңызы жайында карама карсы ойлар жыеси. «Этика» сөзі ежелгі грек ethos – дәстүр сөзінен шыққан. Ережелер, дәстүрлер адамдардң коғамдағы ара атынасын жане тәртибин реттейді. Медициналық этика этика құрылмының бірі болып табылады. Этика адам улыктылыкын ғана зерттемейді, ониң идеологии алптасуйна да әсер этеді.
Этический принцип медицины Медицина Кызметкерлеринин кунделикти — это урекетинде сақталуй керек. Erezheler, dәstүr, negizinde мораль мужчин этикалық категория лардң жалпылама maғynalary қalyptasқan: параз, абырой, ар ұят, бақыт.
Құлықтылық – адам тәртібін реттейтін және қоғам мәдениетінің құрылымдық негізі болатын (ғылымдағы, өнердегі, медицинадағы, техникадағы жетістіктер) ережелер, құндылықтар, орындаулар жиынтығы. Зұлымдый жолымэн жруге тыйым салатын адамдар арасындай карым атынас коды. Құлықтылық адаммен терең меңгерілуі керек, «оның жанына еніп», ішкі әлемнің бөлшегі болуы керек.
Этика и деонтология в стоматологии
... «Как это сделать?». 2. Этические проблемы в стоматологии Все этические проблемы в стоматологии можно разделить на два вида: морально-этические; ... решительность оптимизм Врачебная проблема известно, что правда в медицине иногда заключается в предположениях и даже ошибках. Опыт многолетних ... ним. Одной из отличительных черт современной медицинской этики является тот факт, что все больше и ...
Өз денсаулығын мейірбикеге сенген науқас оның білікті маман екеніне және адалдығына ғана емес, сонымен қатар шынайлылығына,мейірімділігіне, қамқорлығына, ме сенімді болуы керек. Sondyқtan от ezhelden beri naukastar, khalyk, aurular durigerge, beyirbikege moraldi, ulyktyk kasietterine zhogary talap koygan zhane moraldi zaңda men dәsturlerge baғynkan.
«Мораль ұғымы » — қоғамдағы адамның тәртібінің ережелері мен принциптерінің жиынтығы. Адамның әрбір қылығы оның құқығы («табиғаты», «бостандығы») мен моральді ережелері («борыш», «міндет» және т.б.) қатынасының нәтижесі болып табылады.
Адам қоғам ережелеріне сай болса моральді болады. Сонда құлықты тәртіпшектелген болғады. Оған үстіне қарайтын тексеруші және нұсқаушы керек емес. Bұl adamnyң kylyқtarnyn, құshtarlykyn, kүshin retteuge zhune ulyқty өmir sүruge kumektesetin «ишки дауысы».
Этический кодекс Meyirbikenin meyirbike turtipterinin ulyktyk, отрицательная мораль, медицинские стандарты. Құлықтық парыз – моральдің категориясы, оны мағынасы тар деонтология ғылымымен салыстыруға болмайды.
Дуригердин Белгили Бир Этикалс Ережелерг Сэй Келу Медицинская этика Этика Маңызды Булыгин Арайды. Bұl onyk deontologii deңgeiin raydy nemse «deontologiiқ models» болып табылады.
«Деонтология» термині ( грек. deontos — міндет) Н.Н.Петров ХХ ғасырдың 40-жылдары медицина ғылымына енгізген. Ol bұl termindi medicinalyk praktikada, durigerlik ethics bar ekenin ereksheleu ushin, 1917 zhylyky tөңkeristen keyin tyiym saluғa tyrysқan, payalanғan. Birak bұl bayanistan друг ммкин быть? Логический. «Міндет» көзқарасының тарихы мағынасы және нәтижесімен іс-әрекеттерін бағалау және «міндетімен» өзін үнемі салыстырумен ерекшеленетін діни-құлықтықта жатыр.
Модели деонтологии Дуригерлик этиканык — «миндетти» ережелердин жыынтыгы, ол медика тенжирбиенин белгили бир облисына суйкес келеди. Мұндай үлгінің мысалы ретінде хирургиялық үлгіні қарастыруға болады. «Хирургиялық деонтология сұрақтары» жұмысының авторы Н.Н.Петров келесі ережелерді ерекшелейді:
- «хирургия аурулар үшін, аурулар хирургия үшін емес»;
- «науқасқа тек өзіңе немесе өз жақындарыңа жасалатын операцияға келісетін операцияны ғана жаса не ұсын»;
- «науқастың жан дүниесінің тыныштығы үшін хирург оны операцияға дейін, операция күні бірнеше рет және операциядан кейін көоу керек»;
- «үлкен хирургиның идеалы ретінде науқастың физикалық және жан дүниесінің уайымын алып тастау болады»;
- «науқасты хабардар етуге» қауіп, инфекция болуының мүмкіндігі, кері әсерлері кіруі керек;
- Н.Н.Петров көзқарасы бойынша «хабардар етуге» «адекватты хабар» мен «қауіптің пайдамен салытырғанда аз екені» 1 кіреді.
Деонтологлык ульгиге дуригер мужчины наукас арасындагы жыныстык Катынас ережелери де жатады, только американские медицинские ассоциации Катысуймен этикалык жуне кыктык мселелер жайндагы Караганский комитет. Олар:
- Емдеу кезінде болған дәрігер мен науқас арасындағы жыныстық қарым қатынас аморальді болып табылады;
- Кейбір жағдайларда бұрынғы науқас пен дәрігер арасындағы жыныстық байланыс этикаға жатпауы мүмкін;
- Дәрігер мен нақас арасындағы жыныстық қатынас мәселесі медициналық қызметкерлерді оқыту бағдарламасына енуі керек;
Дәрігердер өз әріптестерінің құқық бұзушылықтары жайлы міндетті түрде хабарлау керек 1 .
Основные принципы и нормы научной этики
... жизни личности и общества, сферу духовной культуры и является предметом изучения этики. Этика - философская наука, объектом изучения которой является мораль. Этика не создает нормы, принципы и правила поведения, оценки и идеалы, а ... этого сознания состоит в восприятии каждого явления с точки зрения его ценности. Основная задача - не объяснить явление, не выявить причину, а оценить ее. Ценностное ...
Бұл ұсынулардың мінезі жеткілікті түрде қатал. Осы Олрады сагтамау.
«Парызды сақтау» принципі — деонтологиялық үлгінің негізгісі болып табылады. «Парызды сақтау» — белгілі бір талаптарды орындау дегенді білдіреді. Парызды емес кылыктарга лекарственный бирлестик, ам мэн жэке эрик жігері мэн ақыл еси қойған талаптара сай кельмейтин кылықтар. Әрбір медициналық мамандық үшін тәртіп ережелері анық және нақты қалыптастырылған болса «парызды сақтау» принципі оларды сақтамаған кездегі сылтауларды, соның ішінде «жағымды мен жағымсыз», «пайдалы мен пайдасыз» аргументтерін ақталу себептері ретінде мойындамайды.
Парыз (міндет) идеясы дәрігердің іс әрекеті үшін қажетті және жеткілікті негіз болады. Джагер адам «парз» талабын жумыс истей алса ол узи таадаган мамандыка сай келеди, аль джагер олай жумыс истей алмаса бул мамандык бирлестигинен кетуй керек.
«Тәртіп ережелерінің нақты құрау» жиынтықтары әрбір медициналық мамандық үшін құрастырылған. 60-80-жылдардың деонтологиядан көптеген советтік басылымдарында барлық медициналық облыстары бойынша бұл ережелердің толығырақ тізімі мен сипаттауы бар.
Әдебиет:
-
Биоэтика: вопросы и ответы. Под ред. Б.Г.Юдина, П.Д.Тищенко. М.: Прогресс- Традиция, 2005. – 63 бет.
-
Введение в биоэтику. Учебное пособие. Отв. ред. Б.Г.Юдин, М.: Прогресс-Традиция, 1998. – 382 бет.
-
Гусейнов А.А.. Апресян Р.Г. Этика: Учебник. – М.: Гардарика. 1998. – 472 бет.
«Астана медицина университеті»АҚ
Сөж
Тақырыбы: Медицина және этика. Дәрігердің моральді міндеттері және құқығы. Науқас құқығы
Орындаған: Темирханова М.Б.
Тобы:203ОЗ.
Қабылдаған:Шолыкбайева М.Ж.
Астана 2013
